Wednesday, March 7, 2007

Αφήστε τα μωρά να χτυπήσουν

Θεωρούσα την ηλικιωμένη νταντά της 12μηνης κόρης μου ιδανική, γιατί ήταν υπερπροστατευτική μαζί της. Πίστευα πως τα απογεύματα που θα περνούσα με την κόρη μου αρκούσαν για να κάνουμε μαζί οτιδήποτε ριψοκίνδυνο: Να σκαρφαλώσουμε ψηλά δέντρα, να χοροπηδάμε στα σκαλοπάτια και να τα κατεβαίνουμε μπουσουλώντας ή δυο δυο, να κάνουμε τσουλήθρα ανάποδα, να φτύνουμε απο το μπαλκόνι κρεμώντας το κεφάλι μας έξω από τα κάγκελα.
Το πρωί μπορούσα χαλαρή να αφοσιωθώ στην εργασία μου, αφού με τις συνεχείς απαγορεύσεις της νταντάς, ήξερα πως το παιδί μου δεν κινδυνεύει.
Όμως τον Αύγουστο που ήμασταν χωρίς τη νταντά, η μικρή μου ξεσπάθωσε. Ήταν νευρική, ατίθαση, κλωτσούσε και πετούσε πράγματα. Μάλιστα ενώ είχε σταματήσει από τις πρώτες μερες που είχε αναλάβει η νταντά να μας βγάζει τα γυαλιά από το πρόσωπο και να τα πετάει με φόρα στο πάτωμα, μερικές φορές σπάζοντάς τα, άρχισε εκ νέου να το ξανακάνει. Απόρησα γιατί η νταντά, που φορούσε κι αυτή γυαλιά, μας παινευόταν για το ότι είχε καταφέρει να της σταματήσει τη συνήθεια αυτή. Τώρα όμως που έλειπε, η συνήθεια αυτή επανήλθε δριμύτερη.
Στην περίοδο αυτή εξήγησα στην κόρη μου πως αν πετάει τα γυαλιά μας, αυτά θα σπάσουν και εμείς δεν θα βλέπουμε. Μάλιστα με το χέρι μου της έκλεινα και τα μάτια για να της δείξω τι σημαίνει να μη βλέπει κανείς. Άρχισε να καταλαβαίνει και να αραιώνει τη συχνότητα της πράξης της αυτής. Σκόπιμα κάθε φορά που το έκανε της φώναζα και της εξηγούσα, δήθεν λυπημένη, ότι δεν βλέπω χωρίς γυαλιά.
Άρχισα να θυμάμαι πως και η μητέρα μου ήταν μαζί μου συχνά υπερπροστατευτική. Τη θυμάμαι από πάνω μου σκυμμένη, έτοιμη να με πιάσει σε περίπτωση που πάω να πέσω. Επίσης τη θυμάμαι να μου μιλάει για κινδύνους που πρέπει να προσέχω ξανά και ξανά.
Στα 12 μου περίπου ξεκίνησα να τραυματίζομαι. Μέσα σε δύο περίπου χρόνια έσπασα ή ράγισα τα δυο μου χέρια (καρπό-αγκώνα) το δεξί μου αστράγαλο, τη μύτη μου, ένα σπόνδυλο και τραυμάτισα σοβαρά το μάτι μου από ένα απλό πέσιμο (τώρα είμαι καλά!). Μετά από αυτά έμαθα συνειδητά να πέφτω σωστότερα και να μην τραυματίζομαι ή να τραυματίζομαι λιγότερο.
Πιστεύω πως είναι πολύ σημαντικό για τον άνθρωπο να μάθει να πέφτει σωστά και χτυπώντας να αυτοπροστατεύεται. Το μάθημα αυτό είναι κρίσιμο και σωστότερο να γίνεται όταν το παιδί είναι μωρό, τότε που οι τραυματισμοί είναι αφενός ελαφρύτεροι, αφετέρου η επούλωσή τους συντομότερη.
Παρόμοιες συμπεριφορές παιδιών βρίσκουν εξήγηση και από τη Άννα Φρόυντ. Στο βιβλίο της "Εισαγωγή στην Ψυχανάλυση του παιδιού" (εκδόσεις Επίκουρος 1990, σελ.57) όπου επισημαίνει τις ενδιαφέρουσες διαφορές της ψυχανάλυσης των ενηλίκων και των παιδιών, αναφέρει πως το παιδί εκπληρώνει απαιτήσεις μόνο για χάρη του προσώπου που το φροντίζει ή από φόβο προς αυτό. Η κατάκτηση της ικανοποίησης των απαιτήσεων αυτών αναιρείται όταν ακολουθεί χωρισμός από το πρόσωπο που δίδαξε τη συμπεριφορά αυτή. Θα μπορούσαμε να πούμε πως οι κατακτήσεις αυτές είναι τελικά μόνο προσωρινές.
Το Σεπτέμβριο αποδέσμευσα την υπερπροστατευτική νταντά και έγραψα τη δίχρονη πλέον κόρη μου σε παιδικό σταθμό, αν και σκοπεύαμε με τον άντρα μου να το κάνουμε μετά τα τριάμισυ.
Έγινε αυτό που περίμενα. Τις πρώτες 2-3 εβδομάδες η κόρη μου επέστρεφε στο σπίτι με ένα καρούμπαλο, αμυχή, γρατζουνιά, μελανιά. Μετά όμως όλα αυτά εξαφανίστηκαν.
Τώρα την καμαρώνω πόσο προσεκτική είναι στα σκαλοπάτια ή στο σκαρφάλωμα. Η αυτοπροστασία είναι τώρα σμιλευμένη μέσα της με πόνο και όχι με αόριστες κινδυνολογίες.
(Σχετικά: Φρανκ Φουρέντι, Γονική Παράνοια, Απαλλαγείτε από τις φοβίες σας και γίνετε σωστοί γονείς, εκδόσεις Μπουκουμάνη)

No comments: