Wednesday, October 15, 2008

Ο παιδότοπος είναι τόπος για τα παιδιά, όχι η καφετέρια του γονιού!


Στο ΦΕΚ 1364/2-8-2007 με την υπ΄αριθμ. 36873 Απόφαση καθορίζονται οι όροι για τη χορήγηση και την ανάκληση άδειας ίδρυσης των παιδοτόπων. Όπως είναι λογικό και αναμενόμενο, στο άρθρο 2 τέλος ρητά αναγράφεται: «Στον κλειστό παιδότοπο απαγορεύεται το κάπνισμα». Όπως δυστυχώς είναι επίσης λογικό και αναμενόμενο για τη χώρα μας, κλειστοί παιδότοποι να εξακολουθούν να έχουν ανέγγιχτες τις άδειές τους και εξακολουθούν να δέχονται με μεγάλη χαρά θεριακλήδες-θαμώνες γονείς. Πως να τα βάλεις με αδίστακτους γονείς που ανερυθρίαστα κερνούν τα ίδια τους τα βρέφη ή τα νήπια με τον καπνό τους;
Οι Άγγλοι πρόσφατα αύξησαν τους καπνιστές που βρίσκονται σε διαδικασία να κόψουν το κάπνισμα, απλώς εμπλουτίζοντας τις λεκτικές προειδοποιήσεις που έχουν τα πακέτα (το κάπνισμα σκοτώνει και τα τοιαύτα) και με συναφείς εικόνες. Ένα νήπιο τυλιγμένο σε σύννεφο καπνού, ένα τσιγάρο όπου η στάχτη του βαραίνει προς τα κάτω με την ειδοποίηση «το κάπνισμα επιφέρει ανικανότητα» κ.α.
Κοντά στα φανάρια της Ν. Κηφισιάς είδα την τεράστια διαφήμιση μεγάλης καπνοβιομηχανίας που με προέτρεπε να "σχεδιάσω το πακέτο μου". Χάρηκα που ο πρώτος μου συνειρμός ήταν "να σχεδιάσω ομοίως και το φέρετρό μου" και που μου ήρθαν δεύτεροι στο μυαλό θρύλοι του Χόλιγουντ όπως η Μαίριλυν, η Τζίνα Λολομπριτζίτα και ο Κλαρκ Γκέιμπλ να καπνίζουν σε κατάσταση καταξίωσης και νιρβάνας. Ίσως γιατί διάβασα πρόσφατα πως αποκαλύφθηκαν συμβόλαια με ιλιγγυώδη για την εποχή ποσά ανάμεσα στους αστέρες αυτούς και στις καπνοβιομηχανίες, προκειμένου να καπνίζουν στις ταινίες που εμφανίζονταν. Οφείλω να αναγνωρίσω στις τελευταίες ότι η επιτυχία και η ομορφιά των αστέρων αυτών μας έγινε συνείδηση κάθε φορά που σκεφτόμαστε το τσιγάρο. Ενώ θα έπρεπε να μου έρχονται στο μυαλό σάπιες καρδιές, πνευμόνια, δόντια, κιτρινισμένα δάκτυλα, μου προκύπτουν γρήγορα και τα σατέν λευκά φορέματα, θάλασσες, άλογα να τρέχουν, υπέροχα νεανικά κορμιά. Αν εντέλει σχεδίαζα το «πακέτο μου» θα έγραφα απλώς ότι δεν είναι καθόλου «σικάτο» να καπνίζουμε σε παρουσία παιδιών.

Tuesday, April 22, 2008

Τι δώρο να πάρω;

Το Πάσχα πλησιάζει γοργά και οι νονοί θα επιλέξουν το τέλειο δώρο για το βαφτιστήρι τους. Τι κι αν έχουν να το δουν από το περασμένο Πάσχα, όπου του είχαν φέρει ένα μοντέρνο δώρο, που όμως δεν είχαν χρόνο να καθίσουν λίγο να το παίξουν μαζί του. Τότε είχαν σκεφτεί πως του χρόνου (δηλαδή φέτος) θα είχαν χρόνο να καθίσουν να παίξουν λίγο μαζί του, όμως φέτος οι υποχρεώσεις (ξανά) αυξήθηκαν και η πιθανότητα να του δώσουν στα πεταχτά το δώρο φαντάζει ξανά πιθανή.
Την πρώτη φορά που πήγα στο παιδικό κατάστημα με τις πανάκριβες μάρκες, δεν πίστευα στα μάτια μου. Πράγματι υπήρχε υψηλή ραπτική για μωρά, ενώ λίγο αργότερα συνειδητοποίησα ότι η υψηλή αυτή (και πανάκριβη) ραπτική επεκτεινόταν και για τα κατοικίδια. Δεν πρόλαβα να αναρωτηθώ ΠΟΙΟΣ ψωνίζει από εκεί ρούχα, για να συνειδητοποιήσω ότι γύρω μου με περιστοίχιζαν καθημερινοί άνθρωποι. Όλοι αυτοί προφανώς ήθελαν να προσφέρουν ένα τέτοιο ακριβό δώρο σε κάποιο παιδάκι, αφού πολλοί θα συμφωνήσουν ότι διακόσια ευρώ για κάποιο ρούχο είναι ένα ακριβό δώρο για ένα παιδί. Όμως εγώ θα ταράξω τα νερά και θα σας αποδείξω πως είναι πάμφθηνο.
Αναλογιστείτε πως πρωταρχική ανάγκη ενός παιδιού είναι η επαφή, η οποία «κοστίζει» σε φυσικό χρόνο, τον οποίο αφιερώνουμε για να είμαστε μαζί του και τον οποίο αναγκαστικά αφαιρούμε από άλλες μας δραστηριότητες όπως ξεκούραση, διασκέδαση κλπ. Αναλογιστείτε επίσης, πως το πολυτιμότερο αγαθό σήμερα δεν είναι τα χρήματα, αλλά ο ελεύθερος χρόνος που όλο και συρρικνώνεται και για κάποιους από εμάς δεν υπάρχει. Πόσους δεν γνωρίζετε να εργάζονται ανελλιπώς από το πρωί μέχρι το βράδυ, να λαμβάνουν υψηλές χρηματικές αποδοχές και ο προσωπικός τους χρόνος να είναι τόσο ανύπαρκτος σε σημείο που να μην έχουν τρόπο να ξοδεύουν τα χρήματά τους αυτά…
Το πανάκριβο λοιπόν δώρο μας πήρε μερικά δευτερόλεπτα για να το διαλέξουμε, μάλιστα είχαμε μία ενδιαφέρουσα περιήγηση σε όμορφα αντικείμενα, ικανοποιήσαμε και τη ματαιοδοξία μας που βγάλαμε τόσα χρήματα από το πορτοφόλι μας για να το πληρώσουμε. Συνδυάσαμε την αγορά μας αυτή με τη βόλτα μας, ίσως και με ένα καφέ. Τα χρήματα που διαθέσαμε στο Ταμείο του Καταστήματός μας απαλύνουν ή μας εξαφανίζουν τις τύψεις που λόγω υποχρεώσεων δεν έχουμε χρόνο για το βαφτιστήρι μας, άλλα και για το παιδί μας γενικότερα.
Κατά βάθος γνωρίζουμε πως προκειμένου να ξοδεύουμε χρήματα για κάτι τόσο ακριβό θα πρέπει να διατηρήσουμε ή να επιτείνουμε την πολύωρη εργασία μας, γεγονός τελικά που θα μας απομακρύνει περαιτέρω από τα παιδιά μας. Το πανάκριβο Λάιφ στάιλ στο οποίο έχουμε πέσει όπως οι μύγες στο μέλι, υπηρετεί μεν την αλαζονεία μας, αλλά αναμφισβήτητα αυξάνει την εξάρτησή μας από πολύωρη εργασία και σίγουρα με τον τρόπο αυτό προσθέτει προβλήματα στη σύγχρονη οικογένεια, στις κοινωνικές σχέσεις, στα ψυχολογικά προβλήματα ημών και εξαρτημένων κοντινών.
Το κουτί της Πανδώρας που προσφέρουμε, μπορεί να περιέχει αντικείμενα για τα οποία πληρώσαμε αδρά, ιδωμένο όμως από τα παιδικά μάτια, αυτό που πληρώσαμε για να τα αγοράσουμε είναι η αποστέρηση των παιδιών μας από τα αγαπημένα τους πρόσωπα, η αντικατάσταση του ζωντανού από το άψυχο, του πνεύματος από την ύλη, του συναισθήματος από την κτήση, του δεσίματος από την ιδιοκτησία.
Φέτος μην αγοράσετε στα παιδιά ένα «πάμφθηνο» παιχνίδι των διακοσίων ευρώ, αλλά κάτι πολύ ακριβότερο: υποσχέθηκε στον εαυτό σας ότι θα διαθέσετε τον κατάλληλο χρόνο για να το παίξετε μαζί τους. Μην εκπλαγείτε αν αυτά προτιμήσουν να παίξουν με το χαρτί περιτυλίγματος και όχι με το περιεχόμενο. Άλλωστε όταν το κουτί της Πανδώρας αδειάσει, στο τέλος εμφανίζεται το λευκό Περιστέρι, αυτό που θέλουμε να διαφυλάξουμε στην παιδική ψυχή, αλλά και στη δική μας. Καλό Πάσχα.

Thursday, April 17, 2008

Μην εγκαταλείπετε τα παιδιά στους γονείς τους




Η Χώρα μας από την Αιόβα δεν απέχει και τόσο πολύ, ειδικά επειδή πολλές φορές τα θέματα που εμείς οι μεγάλοι θεωρούμε σοβαρά είναι ασήμαντα και γελοία για τον κόσμο των παιδιών. Ο παιδικός κόσμος είναι παραμυθένιος, γεμάτος μαγεία, γεμάτος ουσία. Ένας κόσμος από τον οποίο όλοι περάσαμε, αλλά πολλοί από εμάς έχουν εγκαταλείψει ανεπιστρεπτί απαιτώντας συχνά από τα νήπιά μας (τέκνα, ανιψάκια, παιδιά φίλων, γειτονάκια, ή άγνωστα παιδιά στο δρόμο, στις γειτονιές) να εισέλθουν εκείνα στο κόσμο μας, τον οποίο δεν γνώρισαν ποτέ και ούτε έχουν αναπτύξει ακόμα τα στοιχειώδη εφόδια για να το κάνουν.
Ο κόσμος στην πόλη, με τα στεγνά και απρόσωπα πλήθη, με τα σμήνη αδιάφορων οδηγών, με τους «απόντες» και αγέλαστους συνεπιβάτες στα ΜΜΜ ή άλλού που συχνά καραδοκούν για ένα παιδικό ξέσπασμα, ώστε αντί να χαμογελάσουν, να επιδείξουν δυσαρέσκεια ή απαξίωση, θαρρείς και τα παιδάκια είναι τρόπον τινά παρασιτικά ως υπάρξεις.
Συχνά μόνον αφότου γίνουμε γονείς ερχόμαστε και για πρώτη φορά σε επαφή με ένα βρέφος, αργότερα με ένα νήπιο και μετά με ένα παιδάκι. Οι ελλιπείς κοινωνικές σχέσεις στην χαοτική αστική μεγαλούπολη μας χωρίζουν σε δύο κόσμους: εκείνον των ενηλίκων και εκείνον των οικογενειών με μικρά παιδιά. Τα στεγανά είναι ισχυρά και οι δύο αυτοί κόσμοι σπάνια συναντιούνται και συχνά η συνάντησή τους αυτή αποβαίνει επώδυνη, εκατέρωθεν.
Με πειραματόζωο το δύστυχο πρωτότοκό μας, συχνά χωρίς καθοδήγηση από τους γονείς μας, λόγω συνθηκών (απόσταση, γήρας ή έλλειψη εμπειρίας, αφού συχνά και τη δική μας ανατροφή ανέλαβαν άλλοι) αν δεν ριχτούμε από νωρίς στο διάβασμα, θα κάνουμε γιγαντιαία λάθη.
Το σαββατοκύριακο επισκεφθήκαμε οικογενειακώς το δίχρονο αγοράκι δύο φίλων μας. Με έκπληξη ακούσαμε τον νέο μπαμπά να φωνάζει θυμωμένα: «Πόσες φορές σου έχω πει να μην το κάνεις αυτό;». Κανείς αρμόδιος δεν ενημέρωσε ποτέ για αυτό που στις αγγλόφωνες χώρες γνωρίζουν και οι κότες: «Τα terrible twos (τα φοβερά και τρομερά δύο)». Την ηλικία όπου το κάθε παιδί έχει τη σωματική ικανότητα να κάνει τα πάντα, αλλά χωρίς δράμι λογικής. Πολλοί γονείς εκλαμβάνουν ως «ανυπακοή» το γεγονός ότι είναι εντελώς ανώριμο το σύστημα πρόσληψης λεκτικού μηνύματος και εφαρμογής του σε σχέση με τα ισχυρότατα ένστικτα του νηπίου (τη γνωστή κόντρα του id ενάντια στο υπό διαμόρφωση super-ego κατά τον Φρόιντ). Πολλοί χειροδικούν στις ηλικίες αυτές και τα ποσοστά κακοποίησης ανηλίκων στη χώρα μας είναι εξευτελιστικά για όλους μας. Χωρίς να αναφερθούμε στην ασύλληπτη ντροπή της σεξουαλικής κακοποίησης.
Τα παιδιά δεν ανήκουν στους γονείς τους, απλά οι γονείς είναι συνήθως εκείνοι που έχουν την επιμέλειά τους. Αν αντιληφθούμε οποιαδήποτε υπόνοια βίας, έχουμε υποχρέωση να την καταγγείλουμε, δεν είναι κάτι ανάμεσα στο παιδί και τον γονιό.
Εσείς που δεν έχετε παιδιά, ή που μεγαλώσατε τώρα πια τα δικά σας, μην βιαστείτε να αποστασιοποιηθείτε. Χαμογελάστε εγκάρδια στο γονιό που προσπαθεί να ηρεμήσει το παιδάκι του, ενώ αυτό κλαίει ή χτυπιέται σε δημόσιο χώρο. Δώστε τη θέση σας στην πελώρια ουρά του αεροδρομίου ή οπουδήποτε για να περάσει η οικογένεια με τα παιδάκια. Μην παριστάνετε τους θυμωμένους ή τους κακομούτσουνους, όταν ακούτε το παιδικό κλάμα. Το περιβάλλον χωρίς παιδιά δεν είναι ήσυχο, είναι απλά άρρωστο, για όλους μας.
Το παρόν γράφτηκε ως φόρος τιμής στην Kelsey Briggs, που 2,5 ετών έφυγε από κοντά μας μετά από πλήγμα στην κοιλιακή χώρα ύστερα από 9 μήνες σωματικής και σεξουαλικής κακοποίησης από τον πατριό της, καθώς και σε όσα παιδιά δεν μεγαλώνουν στις συνθήκες που τους αξίζουν. Στη φωτό η μικρή με τα δύο της ποδαράκια στο γύψο που –κατά τη μητέρα της- είχε «στραμπουλίξει» στο ζωολογικό κήπο λίγο νωρίτερα (http://kelsey-briggs.memory-of.com/About.aspx)

Thursday, January 31, 2008

Η Υιοθεσία ως καθήκον αγάπης της κοινωνίας

Μία από τις μεγαλύτερες πράξεις αγάπης του ανθρώπου προς τον άνθρωπο είναι η υιοθεσία. Ευλογημένα ζευγάρια προσφέρουν την ζεστή αγκαλιά τους σε βρέφη, σε μεγαλύτερα παιδιά, σε παιδιά με προβλήματα υγείας και εκείνα έχουν την πολύτιμη ευκαιρία να αναπτυχθούν στους κόλπους μίας υγιούς οικογένειας.
Η απρόσκοπτη λειτουργία του θεσμού της υιοθεσίας μας τιμά ως κοινωνία. Δυστυχώς στη χώρα μας, ενώ οι οικογένειες που επιθυμούν να γίνουν ανάδοχες είναι πολλές, εντούτοις οι νομικές διαδικασίες παραμένουν πολύπλοκες και χρονοβόρες, η ενημέρωση των βιολογικών γονέων που αδυνατούν να αναθρέψουν τα παιδιά τους παραμένει ελλιπέστατη, με αποτέλεσμα κάποια βρέφη να εγκαταλείπονται και συχνά να βρίσκουν τραγικό τέλος. Τις τελευταίες μόνο μέρες νεαρή μητέρα «βούτηξε» στον Ισθμό της Κορίνθου με το βρέφος της (τέλη 2007), ενώ στον Ασπρόπυργο άλλη νεαρή μητέρα «πέταξε» το βρέφος της αφού το έπνιξε (21-1-2008). Τις ίδιες μέρες δεν μπορεί να ξεχάσατε τις καταγγελίες ανήλικης ότι την εξέδιδε η μητέρα της μέχρι και σε ιερωμένο, για να φανεί αργότερα ότι επρόκειτο για φτωχότατη μητέρα με νοητική στέρηση, της οποίας ο ιερωμένος είχε στερήσει το πενιχρό επίδομα, ήδη εκ νέου έγκυο, ενώ άλλο βρέφος της περιμένει σε μαιευτήριο.
Τι ντροπή για μία κοινωνία να μην στέκεται αποτελεσματικά αρωγός σε απελπισμένες μητέρες, όταν μάλιστα σε κάποιο γειτονικό σπίτι κάποιο ζευγάρι δεν διστάζει να πληρώσει εκατομμύρια σε επιτήδειους προκειμένου να αγκαλιάσει ένα βρέφος με τη στοργή που του αξίζει. 3.000 ευρώ προσπάθησαν να πουλήσουν έξι άνθρωποι από τη Βουλγαρία το νεογέννητο αγοράκι στο Ηράκλειο της Κρήτης (25-1-2008).
Ας μην βιαστούμε να κατηγορήσουμε τις μητέρες. Είναι πολύ εύκολο και μας απαλλάσσει και από κάθε ευθύνη. Η απελπισία ορισμένων συνανθρώπων μας που φτάνει την ανθρωποκτονία και την αυτοκτονία θα πρέπει να μας προβληματίσει λίγο παραπάνω...Σας μεταφέρω απόσπασμα από την εφημερίδα μία μέρα πριν την εγκατάλειψη του βρέφους στον Ασπρόπυργο: «....η 24χρονη Ελληνίδα, η οποία έχει νοητική στέρηση, μετέβη στο Θριάσιο προκειμένου να την εξετάσουν οι γιατροί. Ωστόσο ο κόσμος έξω από τα ιατρεία και η ντροπή της επειδή το μωρό ήταν εξώγαμο την έκαναν να φύγει». Τη συνέχεια την ξέρετε. Δεν θέλει πολλή σκέψη για να μαντέψει κανείς ποιος είναι ο ηθικός αυτουργός του σοβαρού αυτού εγκλήματος. Όσο για την ποινική ευθύνη της μητέρας, εκείνη έχει το ελαφρυντικό του προνομιούχου εγκλήματος λόγω της κατάστασής της ως λεχώνας, ενώ όλοι εμείς οι υπόλοιποι (ασθενείς, γιατροί, νοσοκόμοι, περίγυρος) έχουμε ακέραιη ευθύνη.
Πολλοί είναι εκείνοι που εστιάζουν στις συνθήκες βιολογικής σύλληψης ενός βρέφους, θαρρείς πως έχει κάποια σημασία για την εξέλιξή του. «Είναι νόθο» είπαν στο Θριάσιο, είναι «εκτός γάμου», είναι «αποτέλεσμα βιασμού ή αιμομικτικής σχέσης», «έχει καθυστερημένη μητέρα». Ενώ τα δικά μας παιδιά είναι πιο χαρισματικά, έχουν νταντά, ψωνίζουν και στα Λαπέν Χάουζ, αφήστε το σχολείο που τα στέλνουμε...
Πόσο σημαντικό είναι να κατανοήσουμε όλοι το μεγαλείο της υιοθεσίας. Η ανθρώπινη ζωή θα δημιουργηθεί χωρίς να μας ρωτήσει, και έξω από τα στενά καθωσπρέπει κοινωνικά πλαίσια που έχουμε κατασκευάσει και θα υπερβεί τα ασφυκτικά ανθρώπινά μας μέτρα. Συχνά, λόγω και της δουλειάς μου, με ρωτούν ανάδοχοι γονείς αν θα πρέπει μελλοντικά να αποκαλύψουν στα θετά τέκνα τους την αλήθεια. Σταθερή γνώμη μου είναι πως η πράξη αγάπης του αναδόχου είναι όχι ίση, αλλά υψηλότερη από εκείνη του βιολογικού γονέα. Και ποιο τέκνο θα απογοητευθεί από το στοργικό του γονέα, μόνο επειδή έμαθε ότι δεν είναι και βιολογικός; Εσείς θα σταματούσατε να αγαπάτε τους γονείς σας αν μαθαίνατε πως δεν είναι οι βιολογικοί σας;
Η Ελληνική κοινωνία θα πρέπει να σταματήσει να εθελοτυφλεί και να τεθεί υποχρεωτικά ενημέρωση των νέων γονιών για την επιλογή τους να δώσουν το παιδί τους για υιοθεσία σε όλα τα μαιευτήρια. Σε κάποιες χώρες (μεταξύ των οποίων και στη γειτονική μας Ιταλία) λειτουργεί ειδικός υποδοχέας μωρών σε μαιευτήρια, όπου η μητέρα η οποία ντρέπεται να παρουσιαστεί αυτοπροσώπως μπορεί ανώνυμα να παραδώσει το βρέφος της εναποθέτοντάς το σε αυτόν. Τότε ενεργοποιείται συναγερμός, ειδοποιείται το προσωπικό και το βρέφος χαίρει φροντίδων μέχρι να υιοθετηθεί.
Αναμφίβολα η επιβίωση των βρεφών και των παιδιών αποτελεί βασικό σκοπό μιας συντεταγμένης κοινωνίας. Και πιο προσφορότερο μέτρο από την παροχή εναλλακτικών σε απελπισμένους γονείς; Το αγκυλωμένο σύστημα υιοθεσιών που ισχύει στη χώρα μας επιβαρύνει αφόρητα τα παιδιά και πιθανώς συμβάλλει στην θανάτωσή τους. Επίσης αποθαρρύνει τα ζευγάρια που επιθυμούν να γίνουν γονείς τους. Δημιουργεί πεδίο δράσης για τα κάθε λογής κυκλώματα, που καλύπτουν το κενό αυτό, με το αζημίωτο φυσικά.
Κλείνω με την ευχή άμεσης αναθεώρησης του θεσμού των υιοθεσιών, αλλά και με την παρότρυνση στους ανάδοχους γονείς να είναι περήφανοι γιατί είναι αληθινότεροι γονείς από εμάς τους υπόλοιπους.